Amsterdam worstelt met ijswinkels

Job Klebach met zijn ijs en het benodigde zonnescherm.

Het zonnescherm van Jordino aan de Haarlemmerdijk is de volgende stap in de soap over de Amsterdamse ijszaken. Het scherm hangt er al jaren, maar de gemeente heeft er nu problemen mee. Maar Klebach heeft een scherm nodig om zijn producten, ambachtelijk ijs en chocolade, goed te houden.

Jordino kreeg per brief te horen dat het zonnescherm niet aan de regels voldoet. “Maar wat er niet klopt, zetten ze niet in die brief. Ze schrijven alleen dat het niet aan de welstandsnota van 2013 voldoet.”

De Welstandscommissie buigt zich nu over het zonnescherm, dat volgens de gemeente niet deugt omdat het aan een monument hangt. Klebach: “Monument? Het hele pand is op de begane grond vernieuwd. Als dit scherm niet goed is, gaat het er af. Maar dan moet ik weten wat dan wel mag. Ik heb een scherm nodig voor mijn producten.”  De Welstandscommisie velt snel een oordeel.

UPDATE: Na het advies van de Welstandscommissie gaat het stadsdeel niet handhaven op dit zonnescherm.

Eerder al had het stadsdeel centrum problemen met een gevelbord van ijswinkel Monte Pelmo in de Tweede Anjeliersdwarsstraat. Het bord voldeed na vijftig jaar niet meer aan de regels, vond de gemeente. Een facebookpagina voor behoud van het bord trok binnen de kortste keren 4000 likes. VVD-fractievoorzitter Marja Ruigrok stelde er vragen over. Het bord mocht toch blijven hangen. Niet vanwege de commotie, zegt het stadsdeel. “In dit soort gevallen vragen we doorgaans de Welstandscommissie om een oordeel. Zij hebben geoordeeld dat het mag blijven hangen, hoewel het niet aan de regels voldoet.” Dat oordeel is nu ook gevraagd over het scherm van Jordino. De kwesties vloeien voort uit strengere gemeentelijke controles op ijswinkels na klachten van bewoners en ondernemers over de ijswinkels die in aantal een explosieve groei doormaken.

Bij iedere ijswinkel in het centrum in Amsterdam is wel wat mis, zegt de gemeente na controle van de alle ijswinkels. Soms gaat het om welstandseisen, soms om een verouderde brandblusser. Meer dan de helft verkoopt andere producten naast ijs en dat mag niet. De ijszaken krijgen in februari opnieuw controles. Het aantal ijszaken in de stad is gegroeid, van zeven in 2009 naar zeventig in 2016. In de Damstraat zitten er al negen in een paar honderd meter. Een gemeentelijk woordvoerder: ”Dat zijn winkels die zich gedragen als fastfoodzaken voor toeristen.” Er wordt ook vaak gespeculeerd over illegale geldstromen bij die ijswinkels. Daarvan is de gemeente echter niets bekend. De gemeentelijk woordvoerder: ”Als mensen informatie hebben over illegale geldstromen, dan horen we het natuurlijk graag. Wij kunnen niet zomaar in de boeken kijken, omdat de wet die dat mogelijk maakt, de Bibob-wet, alleen voor horecaondernemingen geldt. En dat zijn ijswinkels niet meer sinds 2009.” Sinds 2009 mogen ijswinkels ijs verkopen als ze geen andere direct consumeerbare producten verkopen. Die regel werd ingevoerd nadat Monte Pelmo in de Tweede Anjeliersdwarsstraat dreigde te moeten sluiten. Die zaak had geen horecavergunning. Na protesten uit de Jordaan mochten winkels ijs verkopen, als ze geen andere direct consumeerbare etenswaren verkochten.

De gemeente zit de ijszaken dicht op de huid. Volgens de gemeente heeft dat er mee te maken dat de gemeente van burgers en ondernemers klachten krijgt over geur- en zwerfvuiloverlast en dus controleert de gemeente flink. Ook klagen ondernemers over verschraling van het winkelaanbod door alle nieuwe ijszaken, die zich niet houden aan de regels voor ijsverkoop uit 2009.

Jordino verkocht al sinds 1993 ijs en chocolade en kreeg problemen toen de gemeente plots strenger ging controleren. Jordino zou na een kwart eeuw moeten stoppen met de ijsverkoop. Na veel publiciteit en commotie is eigenaar Job Klebach toch verzekerd dat zijn ijsverkoop wordt gedoogd – net als een aantal andere zaken buiten het 1012-gebied – , omdat zijn zaak geen overlast geeft. Voor Klebach is dat niet genoeg. “Straks zit er een ander bestuur dat er weer anders over denkt. Ik wil graag alles goed op papier geregeld hebben.” De gemeente laat weten dat dat moeilijk is vanwege de regels die voor iedereen moeten gelden.