Waartoe zijn wijkambtenaren op aarde? “Mienskip” maken.”

Met het jaarlijks congres van het LPB, half november, heb ik voormalig collega’s wijkambtenaar gevraagd: ‘Waartoe is de wijkambtenaar op aarde?’ (LPB staat voor Landelijk Platform Buurt- en wijkgericht werken). Het thema van het congres was “de Mienskip oftewel de gemeenschap”. Het was drie dagen in Leeuwarden Fryslan Boppe en nadenken en praten over de Mienskip. Een feest van trots op de eigen cultuur en prestaties die geleverd worden. Fred Crone, burgemeester van Leeuwarden memoreerde in zijn welkomsttoespraak dat Leeuwarden na herindeling en gemeenteraadsverkiezingen op 22 november een gemeente wordt met 27 wijken en 32 dorpen en meer dan 100.000 inwoners. Daarmee is direct duidelijk waartoe de wijkambtenaar op aarde is. Het verbinden van de wijk- en dorpsgemeenschap met het bestuur van de gemeente. Het is onmogelijk om als bestuur zonder hulp met alle inwoners van een gemeente in stad en ommeland verbonden te zijn. De afstand tussen bestuur en bewoners wordt door bestuurlijke schaalvergroting groter, terwijl de gemeentelijke taken door decentralisaties van het Rijk uitbreiden. De gemeente doet er steeds meer toe, maar die zelfde gemeente dreigt tegelijk verder weg te raken voor de bewoner. Dat vraagt kundige medewerkers die op specifieke onderwerpen en dossiers van wanten weten en het vraagt medewerkers die in staat zijn om de belangen van dorp- en wijkbewoners te verbinden met het bestuur van de gemeente. Het is dus van belang dat bewoners met elkaar in dorpen en wijken een Mienskip kunnen zijn en dat is meer dan met een zekere willekeur aan bewoners vragen wat ze willen.

Een van de hoofdsprekers met het congres benadrukte de gevolgen van eenzaamheid in een samenleving en de effecten die dat op mens en mensen kan hebben. Een gezonde Mienskip is goed voor bewoners en gemeente en met steun van de wijkambtenaar doen alle bewoners daaraan mee zoals migranten en mensen die moeite hebben om mee te doen. Wijk- en gebiedsambtenaren hebben een taak om zich in te spannen en te werken aan een gezonde Mienskip en moeten daarbij zo nodig ondersteund worden door professionals zoals opbouwwerkers en experts als het nodig is.
Er zijn gemeenten zoals Arnhem die er voor kiezen om veel ambtenaren in gebiedsteams te laten werken en daarmee inzetten op ambtenaren in de wijk met een andere specialisatie dan wijkambtenaar. Ook beschikbare financiële middelen zijn over de gebieden verdeeld. De ambtenaren in de wijk moeten met dat budget hun werk in het gebied doen.

Maar het congres in Leeuwarden maakte mij duidelijk dat wijkwerkers vooral een taak hebben om de Mienskip te laten functioneren, verbinding te maken tussen bestuur en bewoners van wijken en dorpen waar ze werken en te zorgen dat iedereen mee kan doen (inhoud geven aan inclusie). De wijkwerkers dienen daarvoor mandaat te hebben om de expertise van het stadhuis te mobiliseren en de gemeentebegroting te beïnvloeden. De wijkwerkers moeten om de zoveel tijd een goede wijkvisie of dorpsvisie presenteren. De wijkambtenaren moeten zorgen dat de communicatie in de Mienskip goed verzorgd is (met budget) en dat die ook verbindt met het stadsbestuur. Daarnaast is een geregeld overleg van gemeentebestuur met de Mienskip van belang, waarbij de mening van de Mienskip officieel gehoord en beantwoord wordt. De Mienskip, moet serieus genomen worden en wijkambtenaren hebben daar hun hoofdtaak en de reden van bestaan.