Beste Martien. Na de gemeenteraad verkiezingen van 2018 ben je erin geslaagd om in Arnhem de PvdA ondanks een zetel verlies mee te laten doen in het stadsbestuur. Zelf heb je een post als wethouder in dat college verworven met o.a. wijksturing en wijkraden. Een goede zaak dat de PvdA deze taak vorm en inhoud kan geven. Arnhem had jaren geleden met wijkgericht werken een vooraanstaande positie in Nederland, terwijl het vergeleken met andere Nederlandse gemeenten meer “moeilijke” wijken heeft.
Door Chris Zeevenhooven
Arnhem kreeg niet voor niets vier Vogelaarwijken toebedeeld met extra geld en aandacht. De aanpak in Klarendal en Malburgen bereikte plaats 1 en 2 op de ranglijst van voortgang van de totaal 40 Vogelaarwijken. Ook Presikhaaf en het Arnhemse Broek scoorden goed. Bewoners namen actief deel aan de ontwikkeling in hun wijk met betrokken wijkplatforms.
Kabinet Rutte stopte met wijkgericht werken
Na 2010 met het eerste kabinet Rutte stopte het Rijk met materiële en immateriële bijdragen aan het wijkgericht werken. Door het doorlopen van het Vogelaar geld en de provinciale subsidie voor Gelderse steden duurde het tot 2012 voordat iedereen het door had. In Arnhem probeerde wethouder Henk Kok van Groen Links de pijn te verdelen door het wijkgericht werken over alle Arnhemse wijken te organiseren wat in feite een extra achteruitgang was voor de aandachtswijken waar mensen met lagere inkomens wonen en waar meer stedelijke problematiek aan de orde is zoals overlast en diversiteit. Maar het bijbehorende noodzakelijke herverdelen van het wijkbudget durfde hij uiteindelijk niet te verdedigen. Martijn Leisink van D66 maakte er met zijn “Van wijken weten” helaas een potje van. Het stadskantoor zou gesloten worden en alle ambtenaren zouden vanuit de wijk gaan werken. Specifiek vakkundige ambtenaren werden ineens functionarissen die processen in de wijk tussen bewoners onderling en met het ambtelijk apparaat in goede banen moeten leiden. Maar gelukkig is er nog steeds een stadskantoor.
Er zijn nu zo’n 30 wijkambtenaren die met de leefbaarheid in de wijken aan de slag zijn gegaan. Van de verantwoording van de daarvoor beschikbare gelden, die eveneens over alle wijken verdeeld zouden worden, is naar de wijken toe nog niet veel van gezien. Ik heb een voorkeur voor kundige ambtenaren op het stadskantoor, die naar de wijken toe adviezen kunnen maken waar vraagstukken in de wijken mee kunnen worden aangepakt. Een groter eigen wijkbudget zou mee kunnen helpen om de verantwoordelijkheid en het zelfbeheer in wijken te verbeteren. De vraag die blijft is wat dan de rol van het wijkplatform is, het overleg van de bewoners in de wijk. Sinds januari 2014 heeft het college de spelregels opnieuw vastgesteld. Maar het college in de periode 2014-2018 heeft zich daar weinig van aangetrokken. De platforms, die functioneerden konden verder gaan, maar het college heeft hen nimmer een advies gevraagd over zaken die in de wijken aan de orde waren. Ook het Centraal Overleg Wijken is door het college nooit bijeen geroepen. Ze vonden die betrokken burgers die moeilijke vragen stellen of zich bemoeien met de reorganisatie van wijkgericht werken veel te lastig.
De coöperatieve wijkraad naar Gronings voorbeeld
Maar de tijd tikt door en er is nu een ander college, waar jij deel van uit maakt. Er zijn nog steeds actieve wijkplatforms, maar de vraag blijft of ze representatief genoeg zijn. In Groningen heeft het stadsbestuur geprobeerd daar een antwoord op te vinden met de coöperatieve wijkraad. In de wijk Oosterpark met ruim 11.000 inwoners is een experiment gestart op initiatief van D66 raadslid Wieke Paulusma om de leden van de wijkraad bij loting te selecteren. De enige weging was dat er geen twee mensen uit dezelfde straat in de wijkraad kunnen zitten. Nadat de eerste 100 mensen na de loting benaderd waren, zijn er 11 mensen bereid gevonden om voor 2 jaar deel te nemen. Daarnaast doen 6 leden uit de gemeenteraad mee.
De coöperatieve wijkraad gaat over alles wat ze aan de orde stellen of wat ze gevraagd wordt door het college. Het werkt inmiddels een jaar en natuurlijk zal het een en ander werkende weg nog verder ontikkelen, maar de betrokkenheid is groot. Het blijkt een goede manier om naast top down ook bottom up beslissingen te nemen voor verbeteren van de leefbaarheid in de wijk. Een en ander, zoals spelregels, is terug te vinden op de website van de www.cooperatievewijk050.nl. Het lijkt mij voor Arnhem, gezien de ontwikkelingen een goed idee om met zo’n coöperatieve wijkraad te beginnen, misschien juist in een van de wijken van Arnhem Nieuw Zuid. Na de vele veranderingen van aanpak en medewerkers is er weinig risico om de plank mis te slaan. Bovendien leerde ik van een wijs iemand: “Beter goed geleend dan slecht bedacht”. Veel succes met je werk voor de wijken.
Vriendelijke groet
Chris Zeevenhooven