ARNHEM – De kans is groot dat Arnhem onder aanvoering van de SP een referendum krijgt over diftar. De SP wil stoppen met diftar omdat het volgens de partij leidt tot een enorme toename van afvaldumpingen naast de containers. Het is de vraag of stoppen met diftar dat probleem oplost. Afvaldump is ook een groot probleem in gemeenten zonder diftar.
Sinds in Arnhem betaald moet worden per vuilniszak restafval, wijzen tegenstanders van diftar op de grote hoeveelheden vuilniszakken en grof vuil die naast de containers worden geplaatst.
“Dit afvalbeleid is een compleet fiasco. Het is een milieuvervuilende bende”, zegt bijvoorbeeld fanatiek diftar-tegenstander Martijn van Butselaar. “Mensen zijn eraan gewend dat als je iets naast de container zet, het toch wel wordt opgehaald. Net als in alle andere Diftar steden.”
Het lijkt een logische gedachtegang: omdat er in Arnhem per vuilniszak betaald moet worden, leidt dat tot afvaldumpingen. Geen diftar, geen afvaldump.
Het probleem met die gedachtegang is: het klopt niet. Ook in gemeenten zónder diftar is afvaldump een groot probleem, blijkt uit een inventarisatie in vergelijkbare gemeenten. Het probleem doet zich voor in iedere stad die gebruik maakt van ondergrondse containers. Ook als die containers zonder afvalpas te openen zijn, is er sprake van veel afval dat naast de containers wordt geplaatst.
Handen in het haar
Neem bijvoorbeeld de gemeente Den Haag, een stad die qua bevolkingssamenstelling veel overeenkomsten vertoont met Arnhem. Den Haag heeft geen diftar. Inwoners kunnen hun afval zonder pasje in de container storten. Grof vuil kan gratis weggebracht worden naar een afvalbrengstation. Geen probleem zou je denken.
Vergeet het maar. In januari van dit jaar werd in de gemeente Den Haag 92.000 kilo illegaal geplaatst afval ingezameld. Dat komt neer op ruim 1,1 miljoen kilo per jaar aan afval dat naast de containers wordt geplaatst. In 2018 kregen 5.000 Hagenaars een boete wegens het illegaal plaatsen van afval. Die boetes lijken niet te werken om het probleem in te dammen.
“Den Haag weet zich geen raad met afvalberg op straat”, kopte het Algemeen Dagblad een paar maanden geleden.
“Het is inmiddels een dagelijks beeld in veel straten van Den Haag: opengescheurde vuilniszakken, oude bankstellen, koelkasten, voedselresten en plastic op straat”, schrijft de krant. “Jaarlijks besteedt Den Haag bijna 7 miljoen euro aan het weghalen van afval naast de bakken of op straat.”
Het probleem wordt in Den Haag verergerd door de vele meeuwen in de stad. Die scheuren de vuilniszakken open, waardoor veel afval door de straat waait. De gemeente Den Haag doet wat ze kan om het probleem op te lossen, maar inmiddels zit de gemeente met de handen in het haar.
“De hotspots worden op werkdagen en op zaterdag dagelijks opgeruimd. Daar zien we vaak dat kort na het opruimen opnieuw afval naast de bak wordt gezet. Daardoor kan helaas makkelijk het beeld ontstaan dat het nooit opgeruimd is”, aldus de wethouder.
Vreselijke bende
Den Haag is lang niet de enige gemeente zonder diftar waar afvaldumpingen de pan uit rijzen. Neem Zaanstad, even groot als Arnhem. De gemeente Zaanstad plaatste in 2018 ondergrondse containers en stapte over op omgekeerd inzamelen.
“Ergens lijkt het toch niet helemaal jofel te gaan met het nieuwe afvalscheiden”, concludeert hyperlocal De Orkaan. “Elke wijk heeft kans op z’n eigen vuilnisbelt. Als er een keer vuilnis naast de container ligt, groeit dan in no-time naar een reuze hoop.”
Net als in Den Haag is men ook in Zaanstad overgegaan tot het uitschrijven van boetes. In een jaar tijd werden er 1.400 bekeuringen uitgeschreven.
In Delft, ook een gemeente die geen diftar heeft, is het hetzelfde liedje.
“Het is niet normaal wat een vreselijke bende je regelmatig aantreft”, aldus het AD.
“Wat je vaak ziet, is gewoon stuitend. Te volle containers, vuilnis in zakken ernaast en gewoon gedumpt afval: van matrassen en hout tot kapotte lampen en etensresten. Asociaal gewoon”, wordt een inwoner van Delft geciteerd.
De lijst met gemeenten zonder diftar waar afvaldumpingen een groot probleem zijn is veel langer.
“Bergen vuilnis naast afvalcontainers in Zwolle”, aldus de Stentor.
“Afvaldumpers: hardnekkig probleem in Leeuwarden”, aldus de Leeuwarder Courant.
“Toename van zwerfvuil en afval naast ondergrondse containers in Alkmaar”, aldus Alkmaar Centraal.
“Nog steeds afvaldumpingen in Hilversum”, aldus de Gooi en Eembode.
Kortom: het idee dat diftar verantwoordelijk is voor de afvaldumpingen naast de containers in Arnhem strookt niet met het beeld uit steden in Nederland zonder diftar. Net als andere steden zal Arnhem ook zonder diftar nog steeds last houden van afval dat naast de containers wordt geplaatst. Afvaldumpingen worden veroorzaakt door asociaal gedrag. Of een afvalcontainer wel of niet zonder pasje te openen is, heeft daar niets mee te maken.
