In Arnhem, vlakbij Vredenburg, aan de rand van Rijkerswoerd, waar de Kruisweg en de Mooieweg elkaar ontmoeten, ligt achter een schapenhek een groene oase: Stadslandbouw Mooieweg. Als de poort open is, kan iedere voorbijganger er binnenlopen, zo valt te lezen op een bord. Wie een kijkje neemt ziet al gauw dat er van alles te vinden is voorbij het hek. Een wilde bloementuin, een vijver, een kruidentuin, een tropische kas, een stekjeskas, een permacultuurtuin en een hoek voor kleinfruit. Het hart van het terrein wordt gevormd door een grote moestuin waar verse, onbespoten groente geteeld wordt voor de Arnhemse voedselbank. Het project wordt volledig door vrijwilligers gerund.
door Hilde Wijnen
Blik naar buiten
Gytha van der Veer is een van hen. Zij is van het begin af aan betrokken bij Stadslandbouw Mooieweg. De stichting werd in 2014 gestart door Tom de Koning. “Onze functie is tweeledig”, legt ze uit. “We verbouwen groente voor de voedselbank en we zijn een plek voor verbinding en ontmoeting.” Dat eerste loopt alvast gesmeerd. Twee keer per week komt er een busje van de voedselbank langsrijden om de oogst op te halen. Goed geregeld, iedereen blij. Maar de tuin is er niet alleen voor de voedselbank. “Stadslandbouw Mooieweg is ook van en voor de buurt,” vertelt Gytha. “De eerste jaren was de aandacht vooral gericht op de teelt, maar nu we dat in de vingers hebben, is er meer tijd en ruimte om de blik naar buiten te werpen.”
En dat is te merken. De vrijwilligers van de Mooieweg trokken de afgelopen maanden de wijk in om steen te verruilen voor groen, ze organiseerden een graffitiworkshop voor kinderen onder de naam Kunst op de Keet, startten samen met Natuurcentrum Arnhem een scholenproject en kookten in samenwerking met Rijnstad voor en door tieners een lekker maaltje van eigen land.
Smaakt naar meer
Dat smaakt vast naar meer. “Het scholenproject, daar komt een vervolg op,” beaamt Gytha. “Daar was iedereen zo enthousiast over. De kinderen van basisschool de Horizon kregen vijf lessen. We hebben gezaaid, bodemleven gezocht, gekookt en zijn naar de voedselbank gegaan. Wat de rest van de initiatieven betreft is het nog even afwachten.”
Het belang van groene plekken zoals Stadslandbouw Mooieweg is groot, volgens Gytha. Armoedebestrijding, zingeving, eenzaamheid, het vergroten van de biodiversiteit, klimaatadaptie, het project draagt een steentje bij aan het oplossen van een fiks aantal actuele problemen.
“Het afgelopen jaar hebben we geëxperimenteerd, met samenwerken en subsidies zoeken. Het zou mooi zijn als we dat door kunnen zetten. We hopen dat we een integraal programma voor de buurt kunnen maken. Koffieochtenden voor ouderen op de tuin lijken ons bijvoorbeeld een heel goed idee. Ook al kun je zelf niet werken, genieten kan altijd. Buiten zijn is sowieso gezond. En we zouden ook heel graag een soort buurtrestaurant willen beginnen. Eten verbindt.”
Toekomstplannen
De vrijwilligers van Stadslandbouw Mooieweg zijn druk bezig een plan te schrijven voor de komende jaren. Tot 2023 duurt het pachtcontract, daarna hoopt de stichting op een vaste plek. De gemeente is welwillend, maar heeft het niet alleen voor het zeggen. De grond is particulier bezit.
Stadslandbouw Mooieweg wordt goed bezocht door bewoners uit de buurten Rijkerswoerd en Vredenburg. De open dagen en de zelfoogstdagen trekken bovendien mensen die van verder komen. En hoewel er altijd aanpakkers welkom zijn – in het bijzonder mensen met coördinerende kwaliteiten, aldus Gytha -, is het aantal vrijwilligers het laatste jaar gestegen van zestig naar honderd. Het project, kortom, is een succes.
Komt dat niet ook omdat er in de wijken om de Mooieweg heen weinig andere ontmoetingsplekken zijn? “Dat klopt”, knikt Gytha. “Maar ik denk dat de oplossing meer in activiteiten dan in faciliteiten zit. Een buurthuis neerzetten heeft weinig zin als je niet ook zorgt dat daar binnen wat te doen is. Het begint bij een behoefte. En je hebt mensen nodig om de kar te trekken. Hoe meer er in een wijk gebeurt, des te meer sociale cohesie er is. Kijk maar naar Malburgen. Daar is zoveel meer te doen.”