Alle inwoners van Noord Oost Groningen (meer dan 150.000 inwoners) hebben te maken met de gevolgen van de gaswinning in hun regio. De gaswinning in Slochteren die vanaf 1965 Nederland veel welvaart en voorspoed bracht. Maar sinds enige jaren zijn ook de negatieve effecten van de gaswinning merkbaar door bodemdaling en aardbevingen. Aardbevingen met een sterkte rond 1 op de schaal van Richter, maar groot in aantal en die zorgen eerst voor kleine scheuren, maar na verloop van tijd worden die scheuren door steeds weer nieuwe aardbevingen steeds groter. Uiteindelijk zijn er ook zwaardere aardbevingen in de regio die bewoners ook echt meemaken in hun huizen met naschokken en al. Aardbevingen waar mensen angstig van worden en met elkaar steeds maar weer over praten. Iedereen in de streek heeft wel een verhaal over boeken die uit de kast vielen of glazen die stonden te trillen of iemand die ze kennen die ‘heel erge dingen heeft meegemaakt’. De aardbevingen zijn direct het gevolg zijn van bodemdaling door gaswinning. De hoeveelheid gas die gewonnen wordt is teruggebracht, maar voorlopig gaat de gaswinning nog wel door en de bodem is nog lang niet uitgezakt. Daarnaast wordt er met de gaswinning dan uit de ene put en dan uit een andere put gas gewonnen, met gevolg weer voor de directe omgeving van de put, zeggen bewoners.
Het ene huis wordt wel hersteld en het andere niet
Bijna ieder huis draagt sporen van de aardbevingen en dus van de gaswinning. Dat betreft tienduizenden woningen in de regio van de gaswinning. Rond de Terplaan in Appingedam en in het dorp T Zandt worden hele rijen huizen gesloopt. Voor de bewoners zijn tijdelijke noodwoningen gebouwd. De woningcorporaties spelen hier een belangrijke rol. Voor particuliere eigenaren ligt het vaak weer anders. Het ene huis heeft meer schade dan het andere en wat krijgt de een vergoed en wat de ander. Een bewoner, die zelf in een huurhuis woont melde al glimlachend dat huiseigenaren er een slaatje uit proberen te slaan en oude gebreken laten herstellen op kosten van de NAM. Er zijn al herstel maatregelen uitgevoerd zoals vervangen van daken en het plaatsen van lichtere schoorstenen, maar als er nieuwe schade ontstaat door scheuren in achtermuren dan vraagt dat weer nieuwe inspectie door deskundigen, nieuwe procedures en nieuwe wachttijd. Bouwvallige huizen, die er ook staan, bezwijken sneller door de aardbevingen, maar de deskundigen die bepalen of er schade wordt hersteld betrekken dat weer in hun aanbeveling. Ondertussen verandert minister Wiebes weer de aanpak door een nieuwe onderzoekstechniek te gaan gebruiken, waardoor de verwachting is dat er minder woningen versterkt hoeven te worden.
Niet alleen de bodem krimpt maar ook de bevolking
Tegelijkertijd met dit drama neemt de bevolking van de regio gestaag af. Oost Groningen kent krimp. Jonge mensen trekken naar de stad, de ouderen blijven achter. Ondernemers sluiten de winkel als ze te oud worden of de klanten helemaal wegblijven. Winkelleegstand zie je overal in de kernen van de dorpjes. Door de aardbevingen worden ook fraaie monumentale panden in de dorpen, die vaak op zandstroken zijn gebouwd, beschadigd en gesloopt. Daardoor verliest de streek aan karakter en de dorpen de kern. De fraaie kerken steken nog fier overal hun toren boven uit, maar de verhalen in het gastenboeken in de kerken getuigen van een paar bezoekers per week, terwijl de kerken prachtig zijn. “Komt goed” zei een vrouw op gelaten toon. De combinatie van krimp en aardbevingen treft de regio keihard. Ze voelt aan dat het niet goed komt en dat het hun hele leven zal beheersen, maar ze zou willen dat de Groningers weer verder konden met de eigen toekomst.