Een warme verzorgde oase, zo oogt boerderij De Kroon aan de Randweg in de wijk de Laar Oost in Arnhem. Jan Reiffers, wijkbewoner, is vanaf 1987 als vrijwilliger voorzitter van de stichting die het wijkcentrum beheert. Na bijna dertig jaar is het bestuur door de gemeente Arnhem opzij geschoven, zonder bedankje.
Boerderij De Kroon was eerst een soort wijkhuiskamer, waar door de nieuwbouw van een grote schuur er een grote zaal van 150 vierkante meter en twee kleine zalen zijn bijgekomen. De Kroon is opgericht door vier partijen, Scouting Sint Sebastiaan, Wijkvereniging De Oostelaar, een werkproject van werkloze jongeren en de Avonturenspeelplaats, met steun van de gemeente.
Vroeg voorbeeld participatiesamenleving
De nieuwbouw is casco opgeleverd door de gemeente. Stichting Beheer Boerderij De Kroon heeft de afbouw en de inrichting in eigen beheer, met eigen middelen en met externe fondsen die het bestuur zocht, zoals het Julianafonds, gerealiseerd. De Avonturenspeelplaats maakte het boerderijgevoel compleet, met een echte dierenweide. Zo is het een voorbeeld van samen doen: de participatiesamenleving avant-la-lèttre.
Een echt wijkcentrum…
Zo is het tot een echt wijkcentrum ontwikkeld, vertelt Jan Reiffers. ‘Ik zat eerst in het bouwteam dat vanuit de wijk de nieuwbouw coördineerde. Toen dat gerealiseerd was, ben ik gevraagd voor het bestuur om het beheer te doen. Ik ben er aan begonnen omdat ik graag iets wilde doen voor de wijk. Het organiseren van activiteiten is niet zo mijn ding. Het faciliteren wel.’
…met yoga, peuterspeelzaal en veel meer
Reiffers hield zich met het bestuur bezig met de exploitatie van de boerderij. Hij zocht partijen die ruimte wilden huren, vooral voor wijkgerichte activiteiten.
Dat betekent dat hij 30 jaar lang verantwoordelijk geweest is voor de wijksamenleving en dat het bestuur al die tijd een accommodatie heeft aangeboden aan de wijk, voor activiteiten van yoga tot de peuterspeelzaal. ‘Wekelijks hadden we zeven vaste activiteiten en daarbij komen nog gebruikers die tweewekelijks of maandelijks activiteiten hadden.’
‘We noemen het ‘t hart van de wijk’
Het meest trots is Jan Reiffers op het feit dat De Kroon tegenwoordig als een echt wijkcentrum wordt gezien. In het begin zaten scouting, het werklozenproject en de Avonturenspeelplaats er in en de wijkvereniging had er kleine activiteiten en noemde de buurt het ’de peuterspeelzaal’. De gemeente zag het als ‘wijksteunpunt’. Door zoveel wijkgerelateerde activiteiten ging de buurt het meer en meer zien als wijkcentrum. ‘Het ligt ook ideaal’, zegt Jan Reiffers, ‘en het is een fijne plek met de dierenweide en het grote grasveld er omheen.’ Koningsdag wordt er groots gevierd en het wijkfeest van de wijkvereniging ook. ‘We noemen De Kroon het hart van de wijk.’ De Kroon wordt nu in alle gemeentelijke stukken genoemd als wijkcentrum.
Eerst nog gemeentelijke subsidie
De stichting had eerst een subsidie voor de huur van 17.000 euro die direct weer aan een andere gemeentelijke dienst moest worden betaald. Omdat het een vestzak-broekzaksituatie betrof, is geregeld dat de subsidie intern verrekend werd. Zo kon de stichting als het ware om niet en zonder sores het gebouw gebruiken.
‘Eigenlijk is die subsidie verdonkeremaand’
Het gebouw ging na een collegebesluit naar het Vastgoedbedrijf. Alle panden kwamen met die beslissing in handen van het Vastgoedbedrijf en dat had de opdracht om kostendekkend te verhuren, maatschappelijk rendement speelde geen rol.
Alleen, het Vastgoedbedrijf wist niet dat er voor dit pand feitelijk 17.000 euro voor huur beschikbaar was voor boerderij De Kroon. Dat geld bleef achter bij het Sportbedrijf. Een Kafkaëske situatie. ‘Dat geld is verdwenen. Eigenlijk is er met al die interne transacties 17.000 euro verdonkeremaand. Wij hebben dat nooit meer gezien.’
Het gemeentelijk vastgoed bedrijf rekende vervolgens het bestuur van stichting De Kroon voor dat zij 38.000 euro huur zouden moeten gaan betalen. Het bestuur wilde en kon dat bedrag niet uit de eigen exploitatie betalen. De eerste jaren is het probleem opgelost met provinciale subsidie voor Gelders Steden Beleid (GSO), maar uiteindelijk heeft het bestuur de wijk moeten nemen. ‘We zouden in zo korte tijd zo moeten groeien, dat was niet te doen. De gemeente zei toen: we zeggen jullie de huur op en we gaan aan anderen verhuren.’
Eerder werkte de stichting aan een plan voor de toekomst en aan de verbetering van het beheer, maar plots werd de gemeente opdrachtgever van de plannenmakerij en bepaalde de gemeente de regie. Op die manier zette Arnhem het bestuur buitenspel.
Reiffers: ‘Het werd een ander rapport dan dat wij voor ogen hadden. Meer gericht op de activiteiten en niet op het verbeteren van De Kroon, op hoe je het gebouw aantrekkelijker maakt.’
Ook beheerder weg
Naast de verdwijning van de 17.000 euro subsidie voor de huur en de ophoging van de huur naar 38.000 euro met 123 procent, wordt er in de loop van 2017 ook bezuinigd op de beheerder die altijd om niet beschikbaar is gesteld aan de beheerstichting door de gemeente.
Boerderij De Kroon is nu verhuurd aan een nieuwe regionale gezondheidsorganisatie.
Het bestuur is na 30 jaar trouwe dienst niet bedankt maar terzijde geschoven. De voormalig voorzitter doet nog gewoon mee met hand en spandiensten om de wijkvoorziening draaiende te houden.
