De camera’s snorren, de fotografen klikken en de bobo’s uit heel het land nemen nog snel een koffie. Het circus van het nationaal programma voor aandachtswijken heeft de tenten opgeslagen in het Posttheater in Klarendal. Na een voorbereiding van meerdere jaren, projectleiders en proefprojecten staat de Arnhem Oost Aanpak (AOA) op punt van beginnen. Het is 15 juni 2023.
Door Chris Zeevenhooven
Ambtenaren van ministeries, medewerkers van adviesbureaus, ZZP-ers werkzaam in de sector, allemaal mensen die op een of andere manier belang hebben bij het uitrollen van het programma zijn aanwezig voor de kick off. De aankleding is top en de gespreksleider van de dag, televisiepresentatrice Hélène Hendriks, zorgt voor een positieve, sportieve sfeer waardoor alle mensen die aanschuiven aan de talkshowtafel een kans hebben om op doel te schieten.
Kartrekker Burgemeester Marcouch
Voor de bedenker van het project in Arnhem, burgemeester Ahmed Marcouch, moet de Arnhem Oost Aanpak een project worden dat met een looptijd van 18 jaar in de harten en hoofden van iedereen gaat zitten. Daarmee moet het nationaal programma impact krijgen in Arnhem. Daarmee kan en mag in vier jaar tijd 24,4 miljoen euro besteed worden. Met de Arnhem Oost Aanpak moet vooral aandacht gegeven worden aan kinderen van 0 tot 18 jaar, de periode dat ze opgroeien van baby tot volwassen persoon, opdat ze zich staande kunnen houden in de samenleving. Het is de bedoeling dat kinderen kansen krijgen om hun talenten te ontwikkelen, zoals Marcouch, zelf gekomen vanuit Marokko, heeft ervaren wat dat betekent. “Want is het niet heel verdrietig als talenten verspild worden in de ingewikkelde samenleving die we met elkaar gemaakt hebben mede door de ongelijkheid in mogelijkheden om die talenten te ontplooien”.
Tot heden Top down
De Arnhem Oost Aanpak gaat al enige jaren rond in Arnhem en er is al geld uitgegeven aan projecten. Maar wat het precies betekent en inhoud voor de wijken van de stad die daarvoor in beeld zijn is nog niet duidelijk. Er zijn woningen verduurzaamd, er zijn buurtconciërges gekomen, er lopen straatcoaches in de wijk en stevige organisaties voor jongerenwerk opereren in een aantal wijken. Tot op heden is het een top down georganiseerd project waar het niet gaat om het draagvlak en samenwerken in de wijk, maar om de aanpak van een urgent probleem. Maar wat het probleem precies is, lijkt angstvallig vermeden te worden. Gaat het over de impact van de multiculturele samenleving waar we in Arnhem, in verhouding tot andere middelgrote Nederlandse steden, meer mee te maken hebben?
Andere wijken met problemen?
Er zijn een aantal wijken in Arnhem waar veel mensen met een migratieachtergrond wonen en waar sprake is van weinig sociale cohesie en relatief veel jongeren wonen. Er zijn buurten waar nieuwkomers neerstrijken die een steuntje in de rug kunnen gebruiken. Ik denk aan de wijken de Laar en Kronenburg. Kan de Arnhem Oost Aanpak ook iets betekenen voor de problematiek in die buurten en wijken? Is het mogelijk een opgedane werkervaring of een goed georganiseerde jongerenorganisatie elders in te zetten met dat projectgeld?
Burgerparticipatie
Het stadsbestuur neemt graag het begrip Burgerparticipatie in de mond, maar dat vorm en inhoud te geven is makkelijker gezegd dan gedaan. Met Burgerparticipatie moet de overheid zich aanpassen aan het tempo en begrip van de burgers die het aangaan. Dat vraagt uitleg en overleg, geduld en samenwerken van top down met bottom up. Het kan zijn dat de burgers als ervaringsdeskundigen in de wijk zelf goede ideeën hebben die door de ambtenaren, vaak van elders, over het hoofd gezien zijn. Burgerparticipatie vraagt een goede overlegstructuur om advies te kunnen vragen in de wijk, maar dan moet er wel geïnvesteerd worden in die structuur. Dat vraagt misschien een laagdrempelige wijkwinkel waar ambtenaren bereikbaar zijn en waar opbouwwerk kan werken aan samenlevingsopbouw van de moderne superdiverse samenleving. Dat vraagt ook een houding van de overheid om met gedoe om te kunnen gaan. Liesbeth van de Wetering, ambtenaar van de provincie Groningen zegt daar interessante dingen over zoals de tweet:
@Liesbeth050 Een wijze les: participatie brengt (als het goed is) juist ook alle verschillende, vaak tegengestelde, belangen op tafel. Dus als de verwachting is dat we er co-creatief met elkaar altijd in goede harmonie uit gaan komen, ligt teleurstelling op de loer. #gedoetolerantie
Burgemeester Marcouch mag trots zijn op het project dat hij voor Arnhem heeft binnengehaald. Nu samen met de wijken de schouders er onder zetten om Arnhem weer een stukje sterker te maken om de talenten die we hebben zo optimaal mogelijk te benutten.