Stichting Natuurherstel Baai Dellewal ontstond toen de dancing op de Dellewal bij het Westcord hotel Schylge werd gesloopt. Verontruste burgers, eilanders en badgasten, maakten zich zorgen over de ontwikkeling van de Dellewal en besloten een burgerinitiatief te beginnen om verdere bebouwing van het laatste stuk natuur van de Dellewal – www.BaaiDellewal.nl – tegen te houden.
Door Chris Zeevenhooven
De Dellewal is uniek in Nederland. Het vormt de enige natuurlijke baai van het land. De baai wordt omzoomd door duinen die vanaf de wadden omhoog komen, de Dellewal. Het ligt aan de zuidwestelijke rand van Terschelling. In de baai ligt de haven van het eiland. Er zijn voorzieningen aangebracht om een jachthaven te herbergen. Aan de ingang zijn er steigers voor vissersboten en andere boten die op het wad varen. Ook de veerboten van rederij Doeksen meren er aan om de verbinding met ‘de wal’ te verzorgen.
Groei van West zorgt voor bebouwing Dellewal
Met de groei van het toerisme is het dorp West Terschelling vanaf de 50-er jaren groter geworden. De Dellewal werd in die tijd vanaf het dorp bebouwd met lintbebouwing tot aan het gebouw van de Hogere Zeevaartschool Willem Barentsz, die in het midden een prominente plek inneemt. Als laatste in de rij staat hotel Schylge (Westcord). Dan volgt een natuurgebied met het Hoge Duin. Het Stayokay Hotel, een markant wit gebouw met een rood dak, heeft in dat decor een fraaie plek. Aan het eind van de wal staan nog de bouwvallen van het campusgebouw van de Zeevaartschool en het oude Victoria hotel. Vanaf de Waddenzee ziet de Dellewal er prachtig uit, maar als je op de locatie kijkt, maakt het een rommelige indruk van vervallen en overbodig hekwerk en groen dat onderhoud vraagt.
Voorbij het hotel ligt nog de verharding waar de dancing heeft gestaan. De gemeente heeft de dancing aangekocht en gesloopt voor planontwikkeling. Voorlopig staat het nu negatief in de boeken voor 2 miljoen euro. Er zijn kapers op de kust om die locatie aan te kopen en verder te ontwikkelen. Maar dat zou betekenen dat de Dellewal verder bebouwd wordt en uiteindelijk het unieke karakter van een natuurlijke baai verliest. Ondanks alle eufemistische teksten van plannenmakers is er niets dat de natuur hier kan overstijgen. Het Hoge Duin is nu een prachtige plek om een ommetje te maken en uit te kijken over de Waddenzee. Omgekeerd zie je vanaf het water een bijzonder landschap dat de sfeer van het eiland karakteriseert. Bedrijvigheid en de natuur in een blik gevangen.
Burgerinitiatief neemt de handschoen op
Er kwam protest tegen de voorgenomen plannen vanuit de eilanders en de bezoekers van het eiland, de badgasten. Er is een stichting opgericht met donateurs die meepraten in het beleid van de stichting. Er was direct veel enthousiasme bij mensen om mee te doen of als donateur en of als participant met het schenken van een bedrag. Op die manier zouden participanten mee kunnen helpen het unieke landschap te behouden door een deel van de Dellewal aan te kopen. De gemeente Terschelling vond het interessant, maar wilde wel zien of dat enthousiasme ook vertaald zou worden in harde euro’s. “Hoeveel mensen doen er nu echt mee voor het behoud van de natuur?” Tot verrassing van velen is er inmiddels 200.000 euro opgehaald aan betaalde participaties. Eilanders en badgasten doen mee. De stichting wordt ondersteund door deskundigen die er voor zorgen dat er met de gemeente en andere plannenmakers op gelijkwaardig niveau overlegd kan worden. Landelijk mag er best meer aandacht zijn dat een burgerinitiatief een dergelijk groot bedrag heeft opgehaald. Waddenfonds, Nationale Parken, de Waddenvereniging, de Postcodeloterij; ze zouden allemaal de verdubbelaar in kunnen zetten om dit unieke stukje Nederland aan de Waddenzee te behouden en te beheren.
*30 oktober 2019 waren er meer dan 40 mensen aanwezig bij de jaarvergadering van de Stichting in Ons Huis op West.