Af en toe gaat het bestuur van de provincie Gelderland op verkenning in de provincie. Dit maal werd de Liemers aangedaan. De streek ligt ten zuidoosten van Arnhem met als grens de Oude IJssel, de IJssel en de Rijn en er wonen bijna 150.000 inwoners. De Liemers is een belangrijk gebied voor Arnhem. De verkenning ging over leegstand in winkelgebieden. Op een aantal plaatsen en met name Zevenaar liggen er plannen om buiten de kern grote winkelcomplexen te bouwen met de titel Outlet of Bouwmarkt.
Na de toer wordt het afgerond met een Gelders Debat. Raadsleden uit de provincie en belanghebbenden (zoals ondernemers) verzamelen zich in een fabriekshal van de voormalige sigaretten fabriek in Zevenaar. De spectaculaire ontwikkelingen in retailland zoals faillissement van V&D helpen de discussie op gang. Cees Jan Pen, lector aan Fontys Hogeschool, bijt de spits af met de koude mededeling: “Er zijn veel te veel vierkante meters winkeloppervlak, dus bouw niks nieuws maar gebruik de bestaande ruimte.” Steden boven de 125.000 inwoners hebben nog toekomst als ze een belevingsaanbod kunnen bieden, maar de kleine kernen zullen eerder voor rollatorvriendelijke voorzieningen moeten zorgen. De vergrijzing vraagt een verandering. Een outlet zal er voor zorgen dat winkels in het centrum verdwijnen en ook winkelvoorzieningen in de dorpen in de Liemers vallen om. Als er voor outlet wordt gekozen, dan in het centrum van de stad. Zeker nu ineens veel ruimte is ontstaan door de faillissementen. In Hengelo is juist een warenhuis (shopmelange.nl) geopend met veertig ondernemers uit de regio.
Gaandeweg de discussie vergeten sommigen weer dat er gewoon te veel winkels zijn en gaat het weer over nieuwe plannen. De voorbeelden in Frankrijk en Engeland maken duidelijk wat het beleid van weilandwinkels opgeleverd heeft. Uitgestorven binnensteden en weilandwinkels die vaak alleen voor de auto ontsloten zijn.
Pen adviseert om te kiezen voor een integrale aanpak en niet alleen voor een retailplan. Ga met alle betrokkenen aan tafel. Maak een helder DNA van een binnenstad en biedt onderscheid en gezelligheid.
De provincie heeft hier een middelende rol, maar kan ongebreidelde groeiplannen van gemeenten ook tegenhouden. Uit de reacties van vrijwel alle statenleden werd duidelijk dat ze vinden dat de bouw van grote winkels buiten de bebouwde kom niet ten goede komt aan de leefbaarheid van de kleinere steden en het platteland. Ze willen vooral aandacht voor die leefbaarheid, maar moet je dan hard zijn of je hart tonen. Daar dachten statenleden verschillend over. Overigens ontbrak de PVV in dit debat, die hebben blijkbaar geen behoefte aan dit soort veldwerk.
Aan het slot van het debat maakte een ondernemer (met meerdere modezaken) duidelijk dat de aanbod gerichte verkoop zal gaan veranderen in vraaggericht. Nu is 40 procent van de voorraad bestemd voor de uitverkoop dus de outlet, weinig duurzaam. Als dat verandert dan droogt de outlet op. “Nog 10 jaar en dan is die wereld weer anders”. Vincent Pandlophi (jonge adviseur BRO) merkte op dat gemeenten en provincies veel beter beschikbare data zoals bevolkingsopbouw moeten gebruiken om beleid te onderbouwen. Politici hadden het daar moeilijk mee want dan kunnen ze niet meer voor de eigen achterban pleiten, die toch nog geloven in wonderen. Er was al genoeg onderzocht of dat onderzoek duurt te lang. “Maar alle informatie ligt binnen handbereik. Het gaat er nu om het goed te gebruiken als argument.” Als dat gebeurt dan zouden er geen weiland winkels meer komen en kan men aandacht besteden aan de kwaliteit van de centra van steden en dorpen in Gelderland.
Chris