“De EUREGIO, opgericht in 1958, heeft baanbrekend werk verricht. Het was de noodzaak van grensoverschrijdende gebiedsontwikkeling die leidde tot grensoverschrijdend samenwerking”. Dat was het ideaal van Alfred Mozer, een pleitbezorger voor samenwerken en samenleven in Europa. Mozer, verzetsstrijder en later lid van de PvdA is geboren in 1905 in Kassel en overleden in 1979 in Arnhem. Hij was een groot pleitbezorger van de EUREGIO. De eerste Euregio was die op de hoogte van de grens bij Enschede en Gronau. De aangesloten gemeenten uit Twente en de Achterhoek hebben samen met Duitse gementen de EUREGIO opgezet en financieel mogelijk gemaakt met nu een bijdrage van 0.29 eurocent per inwoner om te voorkomen dat ze ooit weer met de koppen tegenover elkaar zouden staan zoals in de Wereldoorlogen die Europa teisterden in de 20e eeuw.
Door Chris Zeevenhooven
Ik heb afgesproken met Marie-Lou Perou precies op de grens in Glanerbrug aan de weg van Enschede naar Gronau, waar de EUREGIO Twente-Achterhoek-Drenthe-Munsterland-Grafschaft-Osnabrückerland haar vergaderingen houdt. Perou vertelt met passie het verhaal over het belang van de EUREGIO. Ze werkt er al meer dan 20 jaar en nu aan een bijdetijdse communicatie voor de burgers van de EUREGIO. Ze spreekt perfect Nederlands en Duits. Ze weet wat de meerwaarde van de samenwerking is en hoe die het beste kan worden ingezet.
Door de EUREGIO kan je beide kanten uitkijken
De vergaderruimte is ondergebracht in een oude herberg 20 meter van de grens. Aan de andere kant van de grens heeft de EUREGIO haar kantoor. In de herberg kwamen vroeger de kooplui bij elkaar om grensoverschrijdende handel te drijven.
Door samenwerking in de EUREGIO krijgen ondernemers, werknemers en burgers een 360 graden beeld van hun mogelijke wereld. Daarvoor kunnen ze informatie krijgen bij het Grensinfopunt www.grensinfo.eu om de mogelijkheden te onderzoeken om “over de grens” te werken, wonen en ondernemen. Dat betreft belasting, sociale zekerheid, pensioen en andere regelgeving. Veel ondernemers en werknemers maken inmiddels gebruik van het Grensinfopunt. “Maar er zijn nog steeds mensen die niet weten hoe het werkt, over de grens werken en wonen. Daarom is het goed dat de EUREGIO steeds opnieuw van zich laat horen en nu ook actiever wil zijn op sociale media”, zegt Perou. Tijdens de Corona pandemie werd het Grensinfopunt ineens een belangrijk infopunt om te weten welke maatregelen aan de andere kant van de grens van kracht waren.
“Das andere Holland”
www.das-andere-holland.de is de campagne waarmee de Euregio samen met de toeristische partners uit het hele gebied bijdraagt aan het versterken van het toerisme in de regio’s Twente, Achterhoek, Vechtdal Overijssel, Salland, Veluwe, Regio Arnhem-Nijmegen, Rivierenland, Giethoorn en Zwolle.
Om Munsterland, Grafschaft Bentheim en de regio Osnabrück aantrekkelijker te maken voor de Nederlandse toerist is de campagne “Het geheim over de grens” gestart. Voor toeristische ondernemers is het belangrijk dat de “buren” kennis kunnen maken met de streek aan de andere kant van de grens. “Duitsers hoeven niet altijd naar de kust. Het is ook leuk om kennis te maken met andere streken, relatief dichtbij, die ook veel te bieden hebben”. De informatie voor de consumenten is vooral online en voor een brede doelgroep beschikbaar.
EUREGIO informeert ook over Europa.
De EUREGIO geeft informatie voor ondernemers en werknemers maar ook burgers zoals schoolkinderen kunnen op verzoek informatie krijgen over samenleven in Europa met mensen van over de grens. Er is een trend dat nationalistische sympathieën groeien, dat inwoners minder Europaminded zouden zijn. “Wij leven Europa, precies wat zoals het in de Euregio gebeurt. Kinderen vinden het vanzelfsprekend om over de grens te gaan en leven daarmee Europa. Alle gemakken van open grenzen worden als vanzelfsprekend gezien, het is goed om het daarover te hebben”.
Hoe is de EUREGIO van praktisch nut voor haar burgers?
Het voordeel van de EUREGIO is dat je over de grens kunt kijken. Na de wereldoorlogen waren de grensregio’s arm doordat de bewoners deels met de rug tegen de grens aan woonden. Het samenleven in Europa is een ideaal, maar praktisch wordt dat vertaald naar het Grensinfopunt. Daar is advies beschikbaar over belasting, sociale verzekering, pensioen en het aannemen van medewerkers vanuit het buurland. Externe adviseurs kunnen gevraagd worden om moeilijke vragen te behandelen. Het UWV en GrensWerk helpen mee om werknemers en werkgevers met een one desk systeem te helpen. “Iedere persoon staat op zich en waar moet je op letten om het goede formulier in te vullen. Er is nu in beide streken een personeelstekort op de arbeidsmarkt en nu kunnen werkgevers ook geholpen worden om over de grens te kijken”.
In Duitsland leren ze nu graag Nederlands, de cursussen stromen vol. Bij vergaderingen van de EUREGIO spreekt iedereen eerst zijn eigen taal, maar vaak wordt nog overgegaan op Duits, ook omdat Nederlanders sneller een vreemde taal durven te spreken.. In Duitsland kiezen jongeren ook voor de Nederlandse taal, maar jongeren in Nederland kiezen vaak voor Engels. Ook dan speelt de EUREGIO een rol door scholieren te adviseren om Duits niet te laten vallen op school om daardoor ook economisch over de grens mee te kunnen doen.
De EUREGIO is een schakel voor Europese subsidies.
De EUREGIO is een openbaar lichaam opgezet en gefinancierd door gemeenten in de grensregio’s. De ingezetenen betalen 0.29 eurocent om de EUREGIO te organiseren. Maar het grootste deel van de grensoverschrijdende projecten is gefinancierd door de INTERREG subsidieregeling.
INTERREG is een subsidieregeling voor innovatieve en duurzaamheidsprojecten die Europa versterken. De subsidieregeling wil ook de economische verschillen tussen Europese regio’s verkleinen. Daarom ziet INTERREG graag samenwerking over grenzen binnen verschillende Europese regio’s.
Het zijn projectsubsidies met cofinanciering wat betekent dat gemeenten en provincies ook bij moeten dragen. Bij de EUREGIO zijn ook medewerkers van Interreg ondergebracht die meehelpen om de aanvragen te doen en de projecten goed door te voeren.
Daarnaast helpt de EUREGIO ook mee om kleinere projecten voor verenigingen en organisaties mogelijk te maken door aanvragers te ondersteunen. De EUREGIO bemiddelt met honderden projecten en heeft daarmee een groot draagvlak in de regio, maar er zijn nog steeds mensen die de EUREGIO amper kennen. Ze gaan nu actiever communiceren om de activiteiten van de EUREGIO nog beter onder de aandacht te brengen. Het zou goed zijn als gemeenten die aangesloten zijn bij de EUREGIO en waar bewoners mee betalen een contactambtenaar aan stellen en dat de eigen burgerij laten weten. “Dan kunnen ze makkelijker een aanvraag doen samen met een partner van over de grens, want je moet het samen doen. Zo blijft de EUREGIO leven en werken we aan Europa”
Inmiddels zijn er langs de hele Duits-Nederlandse grens Euregio’s: de Eems Dollard Regio, de Euregio Rijn-Waal, Euregio Rijn-Maas-Noord en Euregio Maas-Rijn.
