Sinds een paar jaar zitten de woningcorporaties in de hoek waar de klappen vallen. De crisis in de bouw, de negatieve publiciteit rond zelfingenomen directeuren met veel te grote auto’s, hoge pensioenen, afkoopsommen, zwaar verliesgevende projecten als de SS Rotterdam en derivaten. Het is een hele lijst.
Voor de politiek aanleiding genoeg om de corporaties het vuur na aan de schenen te leggen. Het gevolg is dat de hele corporatiewereld vleugellam is geworden.
5 jaar geleden kwam er steeds meer druk op het fenomeen “woningcorporatie”. De eerste maatregel betrof de verhuurdersheffing die vanaf 2013 in rekening gebracht wordt bij grote verhuurders en sinds 2015 is de Woonwet van kracht die de corporaties verder beknot en betaalbare huurwoningen een schaars goed maakt. Peter Koelewijn en Chris Zeevenhooven schreven een ingezonden brief aan de NRC. De brief is niet geplaatst, maar de inhoud steeds actueler, vandaar dat Buurtenregio de bijdrage plaatst.
De politiek heeft daarbij ongetwijfeld een verborgen agenda. De corporaties beheren theoretisch tientallen miljarden met semi-maatschappelijk geld. Als dat met een omgekeerde bruteringsactie weer eens terug bij de overheid zou kunnen komen, zou dat een verlichting van de staatsschuld geven en kan het vastgoed eindelijk bij marktpartijen terechtkomen.
Tijd om steun te geven aan de corporaties
Het is hoog tijd dat we het massaal opnemen voor de woningcorporaties. Ons systeem van sociale woningbouw voor de lage en middeninkomens is, wanneer we dit vergelijken met de ons omringende landen, uniek en effectief. Dat kun je niet aan de vrije markt overlaten, blijkt o.a. in Duitsland en Groot-Brittannië.
Corporaties in een gewone stad
Er zijn veel corporaties in Nederland waar geen excessen zijn en die gewoon goed hun werk doen.
Kom eens in Arnhem kijken. Hier is al jaren sprake van een voorbeeldige samenwerking tussen de drie grote corporaties en de gemeente. De samenwerking heeft prachtige resultaten opgeleverd, zoals in de wijk Klarendal. Klarendal ligt tegen het centrum van Arnhem aan en werd tot het begin van deze eeuw gekenmerkt door een hoge werkeloosheid en veel drugsverslaafden.
De wijk, is in tien jaar opgekrabbeld van achterstandswijk naar een aantrekkelijke, trotse, levendige wijk. Vrijwel alle ingrepen waardoor de verbetering van de wijk de laatste tien jaar zo goed is gelukt, mogen van ‘Den Haag’ niet meer: het Modekwartier met meer dan 50 nieuwe modewinkeltjes langs de Klarendalseweg, ‘Station Klarendal’ met restaurant Goed Proeven, Hotel Modez, de Coehoornkazerne en een gezondheidscentrum in School 3. Stuk voor stuk levensvatbaar gebleken projecten.
De Arnhemse corporatie Volkshuisvesting heeft bijna 30 miljoen in deze projecten geïnvesteerd. Hierdoor is de hele wijk verbeterd en is de waarde van het vastgoed aantoonbaar gestegen. Natuurlijk heeft Volkshuisvesting daarmee risico gelopen, maar niet in die mate als bijvoorbeeld bij de SS Rotterdam. Geen denken aan dat een andere partij, overheid of marktpartij, hier zo zijn nek zou hebben uitgestoken. In 2011 heeft de vernieuwing van Klarendal de 1e prijs gewonnen in het kader van de nationale prijs voor renovatie de ‘Gulden Feniks’, met als thema gebiedsontwikkeling.
In plaats van onze woningcorporaties te verguizen, zouden we ze moeten koesteren. Ze zijn een voorbeeld voor andere landen in Europa.
Voor het huisvesten van gewone mensen is de corporatie geschapen
Laten we ophouden met klemzetten en bureaucratiseren van de corporatiewereld. De excessen bij de corporaties kunnen veel beter op een andere manier worden voorkomen dan door de corporatiewereld het bestaan onmogelijk te maken. Regel een goed transparant bestuurssysteem, met een professionele staf en een professionele raad van commissarissen. Tien jaar geleden is corporatieland massaal overgestapt van de verenigingsvorm naar de stichtingsstructuur. Ook nu kan een rigoureuze en effectieve overstap worden gemaakt.
Laten we de woningcorporaties blijven benutten waar ze goed in zijn: volkshuisvesting op woning- en wijkniveau voor mensen met lage en middeninkomens. En laten we zeker niet gebeuren, dat Europa ons systeem van corporaties om zeept helpt.
Peter Koelewijn, zelfstandig architect en stedenbouwkundige te Arnhem,
Chris Zeevenhooven oud-wijkregisseur gemeente Arnhem
