Behoud van de historische scheepswerf, ruimte maken voor natuur, cultuur en recreatie, en de verbinding tussen de natuur van Meinerswijk en de Veluwe: bij een ‘Nee’ is de kans groot dat het allemaal van tafel is. Toch voert de gemeente zelf niet actief campagne om mensen naar de stembus te krijgen. ‘We willen niet het verwijt krijgen dat we propaganda bedrijven’, zegt wethouder Ron König (D66).
Daarom doet de gemeente niet heel veel aan stembusbevordering. Dat is wel een dilemma, zegt de wethouder die als democraat hoopt op een hoge opkomst. ‘Maar alles wat we doen wat ook ten faveure gaat van ons standpunt wordt door het nee-kamp uitgelegd als propaganda, ze zullen zeggen: ‘zie je wel, zij hebben de middelen om dit te doen met gemeentelijk geld.’
Waar gaat het referendum over?
Het referendum in Arnhem gaat op 30 november over inhoudelijke principes voor het opknappen van Meinerswijk zoals vastgelegd in het voorgenomen raadsbesluit waarover de kiezer zich op 30 november uitspreekt. Het gaat dus niet over een plan, zoals vaak gezegd wordt, maar over uitgangspunten. ‘Dat gaat niet alleen over woningbouw maar ook over natuur, cultuur en recreatie en dat het aantal woningen niet opgerekt wordt, maar tot een maximale footprint van 20.000m2 wordt beperkt.’ Binnen die uitgangspunten mag de ontwikkelaar straks plannen maken, waarbij ook overleg met belanghebbenden als omwonenden en de gemeente en zijn allerlei wettelijke inspraakmomenten voorzien.’
Arnhem krijgt natuurgebied
In ruil voor medewerking aan de visie krijgt Arnhem 140 hectare natuurgebied in Meinerswijk waardoor met het huidige gebied daar een groot natuurgebied kan ontstaan. Er is ruimte voor cultuur, recreatie een stadsstrand in een gebied dat nietveel Arnhemmers kennen. Tegelijk zal een groot deel natuurgebied blijven. Binnen de gemeenteraad leeft ook de wens om die natuur te verbinden met de Veluwe. Bij een ‘Ja’ kan naar deze mogelijkheid worden gekeken.
Kosten beheer: 45.000 euro
De kosten van het beheer van het extra natuurgebied zijn volgens de wethouder relatief beperkt. ‘De kosten van extensief beheer, zeg maar het gras maaien, kost ons 45.000 euro per jaar. Daartegenover staan nog opbrengsten uit het te ontwikelen gebied. Kortom die kosten voor het beheer moeten we kunnen oplossen binnen onze begroting. Het is de verantwoordelijkheid van de eigenaar om de grond waarop hij wil ontwikkelen te saneren.’
Bij een Nee is de kans groot dat de plannen van de baan zijn. ‘Dat is het risico dat het nee-kamp neemt. Want de meerderheid van de gemeenteraad heeft aangekondigd de uitslag van dit raadgevend referendum te respecteren.’
‘Politieke ruimte klein’
Voor de politieke partijen is burgerparticipatie een belangrijk thema en daarbij horen ook SP en D66, die samen een substantieel deel van de raadszetels hebben. Respecteren betekent volgens de wethouder dat ze bij 51 procent tegen nog wel ruimte hebben om te manoeuvreren, maar bij 70 procent tegen niet. ‘Daarbij speelt de opkomst een rol waarbij geldt dat hoe hoger de opkomst is, hoe zwaarder de uitslag weegt.’
Kiezersonderzoek ontbreekt
Overigens is het in dat geval een aardige puzzel voor de politiek want achter de cijfers van uitslag en opkomst gaat nog een wereld schuil. Maar we zullen nooit weten wie de kiezer is en wat de kiezer precies bedoeld heeft. Kiezersonderzoek gebeurt in Arnhem niet. Niet bekend is wie gaat stemmen en waarom en ook op de dag van het referendum wordt de stemming niet gestructureerd gemeten.
Dat allemaal maakt de uitslag zeer politiek. Verwijt König dat de initiatiefnemers van het referendum zoals Kloppend Stadshart? König: ‘Het democratisch recht hebben ze. Maar hier ligt een fantastische kans voor Arnhem, dat geloof ik echt. De initiatiefnemers nemen echt het risico dat het straks allemaal niet doorgaat. En dat de eigenaar de bedrijfsterreinen opknapt en eventueel wat meer industrie toevoegt. Dan blijft het een verrommeld gebied, dat is gewoon zonde!’
