Stadsblokken en Meinerswijk worden van Arnhem. Zo oordeelt het Jaarboek 2016 Landschapsarchitectuur en Stedenbouw in Nederland, over de visie van Harro de Jong op de zuidelijke Rijnoever. De selectiecommissie van het boek: ‘Het is een super logisch en reëel plan. Met dit plan wordt Meinerswijk van de Arnhemmers.’
Landschapsarchitect en Arnhemmer Harro de Jong is er trots op dat zijn ideeën over Stadsblokken-Meinerswijk het boek hebben gehaald. Het wordt als eerste van de zeventien projecten genoemd. Harro de Jong heeft het boek in 2013 ook al gehaald met een prominente plek, met het Bartokpark, toen op de voorpagina. Het Bartokpark ligt tegenover Rozet. De Jong veranderde het van een desolaat parkeerterrein achter een hek naar een stukje Veluwe midden in Arnhem, compleet met heidelandschap en roze feestaardvarken. ‘Het is echt omarmd, het heeft in heel veel bladen gestaan, veel Arnhemmers hebben het omarmd als het leukste pleintje van de stad, heel wat mensen maken er selfies’, zegt Harro de Jong.
56 hectare extra natuurgebied voor Arnhem
Hij hoopt dat de Arnhemmers de visie op de Stadsblokken en Meinerswijk ook omarmen en ‘Ja’ stemmen. Er komt meer en betere natuur: 56 hectare extra door de transformatie van landbouwgrond naar natuur. Ook komt er een nevengeul wat moerasachtige vegetatie oplevert aan waterdieren en vogels. Dat is een verbetering: de huidige plassen in het gebied zijn door hun diepte nu ecologisch niet zo interessant. Ook wordt bedrijventerrein Meijnerswijk groener: de fabriekshallen worden gesloopt, asfalt verwijderd en in plaats daarvan komen er culturele functies en woningen in het groen. De Jong: ‘De plannen zijn goed voor de biodiversiteit, ook in de bebouwde delen. Biodiversiteit is in steden trouwens nu al vaak hoger dan op het platteland er omheen.’ Juist de mix van functies maakt het ecologisch interessant en een mix aan functies is de kern van de visie. De Jong: ‘Dat je wonen, werken en natuur zou moeten scheiden, is een modernistische gedachte uit de jaren zeventig. Saai. Ook woongebieden bieden juist veel kansen voor de natuur die nu vaak nog niet benut worden.’
Rijnoever verblijfsgebied
De Rijnoever wordt een verblijfs- en recreatiegebied. Van dat laatste heeft Arnhem al twee jaar een voorproefje gehad met een uitverkochte voorstelling van met Cirque de la Liberté, een voorstelling op een podium in het water bij de scheepswerf. Ook heeft er twee jaar een pop-uprestaurant gedraaid. En Arnhem vond het geweldig. ‘Ik heb met open oren naar de reacties geluisterd, over de plek, dat sloeg direct aan. Die twee onderdelen hebben we in het plan getekend, prachtig geïntegreerd in het landschap. Als dat uitgevoerd wordt, krijgt Arnhem een stuk havenlandschap dat ze al hadden maar waarvan ze niet wisten dat ze het hadden. Terwijl het ’t hart van de stad is.’
Stadsblokken-Meinerswijk is centrum van Arnhem
De Stadsblokken en Meinerswijk gaan de hele stad aan, het is het middelpunt, zegt Harro de Jong. ‘Toen ik het terrein voor het eerst betrad, vond ik het bizar. Zo’n prachtig natuurgebied in het centrum van de stad, met een braakliggend industrieterrein en een industrieterrein dat nog in functie is tegenover het centrum. Dat Arnhem zo’n prachtige kans nog niet heeft gepakt, overal in Europa is dat wel het geval. Barcelona ligt sinds de Olympische Spelen aan zee, daarvoor lag er óók een industrieterrein tussenin. Rotterdam is al jaren bezig de bedrijventerreinen tussen de rivier en de stad om te zetten in iets bijzonders, met Katendrecht en de Kop van Zuid. De plekken aan een rivier zijn de leukste locaties om wat moois en spannends te maken. En in Arnhem ligt een industrieterrein het in het centrum, omsloten door groen. En daar gebeurde niets, als laatste stad in Europa.’
Hij wijst er op dat Arnhem zichzelf een groene stad noemt, met haar ligging tussen rivierenlandschap en de Veluwe. Volgens de Jong ligt hier een uitgelezen kans waarmee Arnhem zichzelf landschappelijk compleet op de kaart zet. En dat is nodig, zegt De Jong. ‘Terecht dat Arnhem zo trots is Park Sonsbeek. Maar dat betekent niet dat je maar achterover moet hangen en de vruchten plukken van wat ze 100 jaar geleden deden. Het verplicht je om ook nu weer geschiedenis te schrijven, om een volgende stap te zetten, voor ónze kleinkinderen.’
