Wanneer het gaat over de plannen voor Stadsblokken-Meinerswijk, dan gaat het vaak over natuurontwikkeling en woningbouw. Twee andere pijlers waar het plan op rust, krijgen veel minder aandacht. Ook cultuur en recreatie maken een belangrijk onderdeel uit van de plannen.
Zowel de Stadsblokken als Meinerswijk waren tot ver in de jaren zeventig vooral bestemd als bedrijventerrein. In Meinerswijk had je de steenfabrieken. Op de Stadsblokken domineerde de ASM-werf. Nadat de bedrijfsactiviteiten stopten en de ASM-werf gesloopt werd, ontwikkelde het gebied zich sluipenderwijs tot recreatiegebied.
Meinerswijk werd een geliefd wandel- en fietsgebied. Op de zuidoever van de Stadsblokken zag je op een mooie zomerse dag steeds meer mensen in het zand aan de Rijn zitten. Op de plek van de voormalige ASM-hal werden festivals georganiseerd. De historische scheepswerf vestigde zich op de kop van de ASM-haven. Er kwam horeca. Er kwam een pontje. Opeens was er paviljoen Strand Zuid.
Die ontwikkeling ontstond voor een groot deel organisch. Maar zowel cultuur als recreatie in het gebied krijgen een enorme boost wanneer de plannen voor Stadsblokken-Meinerswijk straks gerealiseerd worden.
Festivalterrein
De plannen voor het festivalterrein op de Stadsblokken zijn een goed voorbeeld. Nu is het terrein vooral een zanderige vlakte, maar in samenspraak met festivalorganisatoren is gekeken wat er nodig is om het terrein verder te verbeteren.
Er komt riolering, water en elektra om de voorzieningen te professionaliseren. Tegelijkertijd wordt het oostelijke deel van de Stadsblokken ingericht als park. Aan de kant van de ASM-haven wordt een rivierduin aangelegd. Dit rivierduin biedt niet alleen een goed uitzicht over het festivalterrein en de stad, maar doet ook dienst als akoestische barriere voor de woningen aan de andere kant van het rivierduin.
De nevengeul aan de zuidkant van de Stadsblokken wordt ontwikkeld tot stadsstrand, compleet met sportfaciliteiten en een horecapaviljoen. Parkeerplaatsen? Nee. Die komen er niet. Net als nu blijft het terrein autoluw.
Passantenhaven
Een andere ontwikkeling die op stapel staat, is het transformeren van het watersportcentrum van Van Workum. Nu is dat nog een afgesloten bedrijventerrein, maar dat gaat veranderen. Een deel van de bedrijfsactiviteiten wordt verplaatst, waardoor ruimte ontstaat voor recreatie. De haven zelf wordt ingericht als passantenhaven voor watersportliefhebbers.
Op de kop van de haven komt een horecapaviljoen. Eerder dit jaar werd daar al een begin mee gemaakt. Het is de bedoeling dat het voormalige museumcafé van Museum Arnhem hier een tweede leven krijgt. Die plannen zijn voorlopig stilgelegd nadat asbest was aangetroffen. In eerste instantie krijgt het museumcafé de functie van informatiecentrum waarin tekst en uitleg gegeven wordt over de plannen in Stadsblokken-Meinerswijk.
ASM-haven
Het grootste aantal woningen in de plannen is geconcentreerd rond de ASM-haven op de Stadsblokken. Daardoor ontstaat ten onrechte de indruk dat wonen de enige functie is in de plannen voor dit deel. Veel mensen vergeten dat van de 10.000 vierkante meter bebouwing die hier is toegestaan, 2.000 vierkante meter bestemd is voor andere functies dan wonen. Die 2.000 vierkante meter is vooral bedoeld voor horeca en cultuur.
“Het doel is om van de haven een levendige plek in de stad te maken”, staat in het masterplan te lezen. “Waar je aan het water kan zitten, het verleden kan proeven, een hapje kan eten en waar voorstellingen de haven tot leven wekken.”
Hoe dit precies zal worden ingevuld, moet bij de verdere uitwerkingen van de plannen duidelijk worden. Duidelijk is wel dat het zomerse festival Cirque de la Liberté en de Stadsblokkenwerf mogen blijven.
De Stadsblokkenwerf versterkt het verleden van de ASM-haven, aldus projectontwikkelaar Kondor Wessels Projecten (KWP). Dat verleden wil KWP zoveel mogelijk zichtbaar maken en intact laten.
“De nog bestaande relicten van de werf worden opgenomen in de inrichting van de ASM-enclave”, belooft de projectontwikkelaar.
Fietsen en wandelen in Meinerswijk
Tegenover de dynamiek op de Stadsblokken, staat de rust in Meinerswijk. Hier geen popconcerten en theatervoorstellingen. Het grootste gedeelte van Meinerswijk krijgt de bestemming natuur. Daarin passen geen grootschalige culturele activiteiten. Meinerswijk is en blijft vooral bestemd voor wandelaars en fietsers. Om die reden worden de bestaande wandel- en fietspaden verbeterd en uitgebreid.
Zo komt er een fietspad dwars over Meinerseiland. Dit is de plek waar op dit moment nog de steenfabriek staat en waar de bouw van maximaal tachtig woningen is gepland. Met de verbinding over Meinerseiland naar de steenfabriek van Elden wordt het mogelijk om in zijn geheel langs de zuidelijke Rijnoever te fietsen.
Sowieso wordt de zuidelijke oever van de Rijn beter toegankelijk gemaakt dan nu het geval is. In totaal komt er vijf kilometer oever bij die publiek toegankelijk is. Daarmee komt Arnhem ook vanaf de zuidkant voor iedereen aan de Rijn te liggen.
Ten zuiden van Meinerseiland wordt een nevengeul gegraven die moet zorgen voor een rivierdaling van tien centimeter. De nevengeul vergroot niet alleen de waterveiligheid, maar biedt ook kansen voor recreatie. Net als bij de nevengeul op de Stadsblokken wordt ook hier een rivierstrand aangelegd waar veilig gezwommen kan worden. Watersport is mogelijk, maar alleen voor ongemotoriseerde vaartuigen.
Fabriekshal
Ook in Meinerswijk is 2.000 vierkante meter bebouwing gepland voor andere functies dan wonen. Het grootste gedeelte daarvan zal gerealiseerd worden in een deel van de voormalige steenfabriek, die behouden blijft.
Wat er precies voor functie in de fabriekshal komt, is vooralsnog niet vastgelegd. Het lijkt aannemelijk dat hier een natuurinformatiecentrum gevestigd wordt, dat vergelijkbaar is met de Molenplaats in Sonsbeek. Daarnaast is er nog voldoende ruimte over voor andere culturele initiatieven. De toekomst zal leren op welke manier dat ingevuld gaat worden.
“Wat ons betreft is geen initiatief te gek, dus we gaan graag in gesprek met kunstenaars en creatieve ondernemers die mooie ideeën hebben”, aldus Kondor Wessels Projecten.
Andere artikelen in deze reeks:
- Groene uiterwaarden worden verbonden tot één natuurnetwerk
- “Woningen in de uiterwaarden is in strijd met de waterveiligheid.” Is dat zo?
- Plannen Stadsblokken-Meinerswijk op weg naar realisatie
- Plannen Meinerswijk: van fabrieksterrein naar groene oase
- Iedereen kan straks wonen op de Stadsblokken
- Bang voor overstromingen? Niet in Stadsblokken-Meinerswijk
- Ontwikkeling Stadsblokken-Meinerswijk: een terugblik op dertig jaar plannen maken